Ik ben weer aan het schrijven... Bekijk Mooie Dingen

Een honden hospice

Geschreven door Huib, gepubliceerd op 20/01/18

Vanochtend moest ik opnieuw beslissen of ik mijn hond Mats naar de dierenarts moest brengen om haar in te laten slapen. Het kantoor van de dierenarts sluit om 1 uur op zaterdag. Tijdens haar stervensproces worden ook mij veel zinvolle en eigenlijk heel mooie kanten ervan duidelijk. Sommigen kan ik beschrijven, terwijl anderen misschien wat meer tijd kosten of gewoon nu niet gepast zijn.
Ik ben dol op deadlines. Ik hou van het zoevende geluid dat ze maken als ze voorbij vliegen’ – Douglas Adams

Terwijl ik dit schrijf, snurkt Mats in een langzaam ritme in haar mandje. We zijn dus niet gegaan. Ze leeft nog, maar lijkt te vervagen.

Deze laatste dagen is mijn huis veranderd in een honden hospice en ik geloof niet dat Mats ooit zoveel bezoekers heeft gehad als in de afgelopen weken.

Gistermiddag was ze in een slechte staat. Ze had bijna nergens aandacht voor, ook niet toen ik haar een kluifje wilde geven. Tot de bel ging. Hieronder kun je zien wat er daarna gebeurde …

Ik word zowel blij als verdrietig wanneer ik dit zie. Blij omdat ze plezier had en reageerde op de uitdaging. Triest omdat ik kan zien hoe haar jonge en voorheen sterke lichaam dit eigenlijk niet meer aankon. Nadat mijn vriendin was vertrokken, stortte Mats in.

Is een wonder nog steeds mogelijk? Natuurlijk. Kan ik afdwingen dat het gebeurt? Nee. Heeft de reguliere diergeneeskunde een mogelijke behandeling? Nee, aan dit type kanker sterven alle honden die het krijgen. Volgens de statistieken had ze 3 weken geleden al dood moeten zijn.

Is het erg dat ze waarschijnlijk doodgaat? We sterven allemaal op een gegeven moment. Zij, ik, jij. We niet beslissen wanneer of door wat, maar wat we kunnen doen is kiezen hoe we dat einde tegemoet gaan.

In dit geval komt het in feite neer op de vraag of ik mijn eigen vermogen kan vertrouwen om de beste keuzes voor haar (en mij) te maken, wanneer dat nodig is. Ofwel door iets te doen of door iets niet te doen.

Het doet me denken aan de laatste dagen die ik met mijn vader in een Frans hospice doorbracht, toen hij in 2002 stierf. Wat nu een dierbare herinnering is geworden. Een mooi woord in deze context overigens: ‘dier baar’.

Keuzes en beslissingen

Ik heb ooit het onderscheid geleerd tussen beslissen en kiezen, dat ik erg nuttig vond in het proces met mijn vader. Wanneer ik het gebruikte in persoonlijke coaching of onderwijsprogramma’s rond complexe keuzes, bleek dit onderscheid veel te helpen. Ik kan het nu zelf toepassen met mijn hond.

Beslissen kan worden getypeerd als een proces waarbij prioriteit wordt gegeven aan voor- en nadelen. In dit geval zou het betekenen dat ik voor haar moet beslissen of en wanneer ze haar leven moet beëindigen. En ook rekening houden met wanneer de dierenarts open is en dat dubbel tarief geldt in het weekend is. Dan zou ik ‘onnodig lijden’ moeten voorkomen voor een ander wezen, dat geen letterlijke taal heeft om me te vertellen of dit het geval is en die niet leeft in het concept van ‘tijd’.

Kiezen is een heel andere plaats om vanuit te opereren, omdat het plaatsvindt in het ‘nu’. Tijd- en voorspellingsscenario’s houden dan plotseling op te bestaan. Het enige dat dan nodig is om te kiezen, is jouw intuïtie en het vermogen om het te ‘horen’ en te vertrouwen.

Met mijn vader moest ik een rationele benadering gebruiken, omdat hij zo in elkaar zat. Er was ook een praktisch probleem: hij was volledig ‘stoned’ door alle morfine die hij in het ziekenhuis kreeg. Hij had al besloten dat hij zijn leven wilde verlengen door meer chemo te doen en had een Nederlands euthanasie-verklaring ondertekend.

Maar Frankrijk is een Katholiek land, dus die verklaring was daar niet geldig. En ik betwijfelde oprecht of hij echt meer tijd wilde hebben. Dus ik vroeg de dokter hem van de morfine af te halen, zodat hij een heldere geest zou hebben en schetste drie scenario’s op een stuk papier om hem te helpen een beslissing te nemen. Mijn vader vragen wat hij voelde, zou hem alleen maar verwarring en stress bezorgen, omdat hij het altijd moeilijk vond om toegang te krijgen tot de emotionele kant van zichzelf.

De opties waren om naar huis te gaan, chemo te krijgen in het ziekenhuis en steeds zieker te worden, met de mogelijkheid om zijn leven – volgens de statistieken – nog maximaal zes maanden te verlengen. Of om naar een hospice te gaan en het te laten zijn voor wat het was. Pas toen ik vroeg waarom hij nog zes maanden wilde leven, was het antwoord voor hem volkomen duidelijk: ik had geen zwangere vrouw, dus hij hoefde niet te wachten om zijn nieuwe kleinkind te zien.

Hij koos voor het hospice en stierf daar vredig binnen vijf dagen. Hoewel hij niet meer kon praten, was het duidelijk dat hij zich ongemakkelijk voelde richting zijn dood. Ik ben er vrij zeker van dat het de Calvinistische ‘hel en verdoemenis’ religie was waar hij in opgroeide, dat hem parten speelde. Ik vond een manier om hem te kalmeren en bleef bij hem, terwijl ik een boek aan zijn bed las. Het boek was ‘honderd jaar eenzaamheid’ van Marquez, wat goed paste bij mijn vader.

Op de vijfde dag voelde ik plotseling een sterke impuls om hem met rust te laten, alsof hij me vroeg om te vertrekken. Ik nam mijn boek tijdens het avondeten op een terras van het dorp, waar het hospice prachtig op een heuvel was gelegen. Toen ik klaar was met lezen, ging ik terug en vond mijn vader dood in zijn bed.

Met een hond werkt het proces wel anders, maar voor mij in wezen hetzelfde. Ik moet gewoon een andere taal vinden om te communiceren en te voelen wat op het moment zelf het beste is. Als ik signalen van buitenaf gebruik en probeer zekerheid te vinden om de juiste beslissing in de toekomst neem, maak ik mezelf gek. Maar als ik mijn verbinding met haar vertrouw, weet ik wat ik moet kiezen. Op het juiste moment.

Weer stoned

Ik ben net zo menselijk als jullie allemaal. Dus ik twijfel natuurlijk ook wel eens aan mijn vermogen om onderscheid te maken tussen intuïtieve gevoelens en emoties die worden veroorzaakt door angsten of stress. Vooral in een situatie waarin ik niet neutraal ben over de uitkomst en waarin veel mensen meningen hebben over wat ik zou moeten doen of niet, zoals in de huidige.

Vorige week had ik een ervaring die me deed realiseren hoe perfect de communicatie tussen Mats en mij is, en ook hoe goed mijn eigen gevoeligheid werkt om ‘dingen op te pakken’. Ik had namelijk THC-olie voor haar besteld, waarover ik door de serie ‘The Sacred Plant’ begreep dat het mogelijk haar kon helpen genezen van kanker of op zijn minst pijn zou verlichten, die ze zou kunnen hebben.

Maar ik gaf haar te veel druppels in haar eten en ze kreeg een trip. ‘Zo stoned als een garnaal’, zoals Koot & Bie het noemden. Wat ze helemaal niet leuk vond.

Ik merkte het op een of andere manier op, ook al was ik in een andere kamer toen het gebeurde. Toen ik mijn hand op haar borst legde om haar te troosten, werd ik ook stoned. Zonder zelf olie te nemen. We beleefden samen een trip van bijna twee uur en toen ik eruit kwam, ging het met haar ook weer prima.

Vertrouwen

Ik weet dat ze me vertrouwt om dat voor ons allebei het beste te kiezen. Ik weet dat – geholpen door die THC-ervaring –  ik mijn eigen vermogen kan vertrouwen om de juiste keuze te maken in de huidige context.

Misschien is dat onvoorwaardelijke vertrouwen waarom honden zoveel betekenis hebben voor zoveel mensen. Ze zijn er beter in dan wij.

Huib

P.S. toen ik deze kleine verhalen over Mats begon te delen, had ik me niet kunnen voorstellen hoeveel mensen er door geïnspireerd of geraakt waren. Afgezien van het feit dat het mij gewoon helpt om delen van dit kostbare en toch intense project op te schrijven en te delen, lijkt het er ook op dat mensen er hetzelfde uithalen als uit mijn boek over Lyme.

Het verbindt ze weer met hoe kostbaar het leven is en met wat voor velen belangrijk is; zelfs voor degenen die niet de ervaring hebben verbonden te zijn met dieren. Kleine alledaagse verhalen, verbonden met bredere of diepere lagen van ons bestaan, zijn mogelijk gemakkelijker te verteren dan artikelen over complexe onderwerpen zoals Lyme.

Ze zijn in ieder geval veel korter dan wat ik vroeger schreef.

drs. Huib Kraaijeveld

In: Blog Mats

"Dit boek geeft een perfecte beschrijving van de bezoeking van miljoenen patienten die lijden aan chronische Lyme in vele landen over de hele wereld."
Prof. Christian Perronne, Frankrijk

"Een geschenk van waarheid en passie Dit boek is een geschenk van waarheid, passie en mededogen voor de mensheid."
Mia Morales, Lyme patient, VS

"Ik ontving dit boek letterlijk op de dag dat ik besloot om mijn leven te beëindigen. Huh?! Yep. Ik ben 35 jaar oud en ben daarvan 19 jaar ziek geweest. Nu weet ik waarom: Lyme. Iedereen zou dit boek moeten lezen!"
Miranda, Nederland

"Dit boek biedt een nieuwe, praktische en mensgerichte manier om informatie over gezondheid te benaderen. Het luidt ook een nieuwe tijd in waarin wij samen kunnen werken aan gezondheid en bloei."
Kim Schimmler, arts, Duitsland

"Dit pionierswerk maakte mij glashelder dat "when 'i' becomes 'we', even illness becomes wellness"."
Frans Vermeulen, journalist, Nederland

"In zijn cruciale werk over de Ziekte van Lyme pretendeert Huib Kraaijeveld als toegewijd sociaal onderzoeker niet alle antwoorden te hebben, maar leidt hij ons langs de verontrustende en essentiële vragen."
Prof. Cees Hamelink, professor Communicatiewetenschappen & Mensenrechten, Nederland & Aruba

"Dit boek leest als een thriller! Het raakte mij diep en ik ben er zeker van dat het de toekomst zal veranderen."
Linda Graanoogst, journalist, Nederland

"De tranen over mijn wangen stromen en dat is een goed teken. Dit boek slaat de spijker op z'n kop: mensen met Lyme hebben 'begrip' nodig. Ik zou graag willen dat mijn eigen partner het leest."
Anodea Judith, PhD & auteur, VS

"Wat een bewustmakend perspectief! Huib heeft succesvol een kwantumsprong gemaakt in hoe gewone mensen de Ziekte van Lyme kunnen begrijpen en kunnen managen."
John Wongcw, auteur, Singapore

"Een echte en niet-pretentieuze gids voor verzorgers om Lyme te begrijpen. Dit boek zal je helpen om precies te begrijpen waar jouw vriend doorheen gaat; ongeacht de symptomen die zij hebben. Dit boek kan levens redden!"
Cheryl Versalle, Lyme patient, VS

"Dit boek dat leest als een spannende roman, ware het niet dat het hier om een bloedserieus onderwerp gaat. Het roept op tot bijdragen, schenken en zorgen voor elkaar en onze wereld. Lees en huiver, voel en handel!"
Manfred van Doorn, leiderschapsexpert, Nederland

"Een creatieve en zeer intelligente visie om nog dieper in de wereld van Lyme te duiken, verder te kijken naar jezelf, de ander, maar ook de hele wereld om je heen. Dit gebeurt op een warme manier, zodat je op een krachtige, bevlogen wijze je reis kan vervolgen."
Vriendin van iemand met Lyme, Nederland

"Dit boek geeft aan dat Lyme een seksueel overdraagbare ziekte kan zijn. Dit zal een golf van bewustzijn over de hele wereld veroorzaken. Net als het kind deed in het oude sprookje "De Nieuwe Kleren van de Keizer", dat uitriep: “Maar de keizer is naakt!""
Ola Aniel Petterson, campagneleider SOA's, Zweden

"Wat een briljant sociologisch werk! Ik ben er zeker van dat het veel impact zal hebben."
Professor Neuropathie, Duitsland

"Dit boek is een grote ‘eye opener’, zowel voor vrienden van mensen met Lyme als voor mensen die zelf Lyme hebben. Of eigenlijk ieder ander gezondheidsprobleem."
Martin Möhrke, medisch onderzoeksleider, Europa

"Ik kan geen enkel ander boek meer langer dan twee minuten lezen, in deze hel die 'Lyme' heet. Maar met dit boek kan gewoon niet stoppen! Ik had het al uren geleden weg moeten leggen om het huis schoon te maken. Maar dat lukt gewoon niet."
Ineke, echtgenote van een man met Lyme, Nederland

"Dit boek is een verademing om te lezen. Het biedt de lezer zacht kaarslicht en kameraadschap rondom het kampvuur op een donkere en vaak eenzame reis."
Laura Bruno, intuïtieve Lyme expert, VS

"Een erg eerlijke en toch geestige manier om de mensen met Lyme te helpen. Dit boek staat vol ideeën hoe je jouw zieke dierbare kan helpen op zijn reis, als reisgenootn op deze bizarre reis bizarre reis die ‘Lyme” heet."
Lisa Hilton, Lyme activiste, VS

"De persoonlijke ervaringen en de scherpe geest van de auteur zorgen samen voor een ongelooflijk inspirerend en bewustmakend boek, met een visie die aan de voet staat van een nieuw tijdperk van hernieuwde onderzoeken, visies en behandelmethoden."
Kara, ex-patiënte ziekte van Crohn, Nederland

"UItdagend, informatief en erg goed leesbaar! Dit is een absolute 'eye-opener' voor diegenen die zich niet bewust zijn van wat de reis van Lyme allemaal omvat."
Terri Mackinnon-Cross, President WorldLymeDay.com, Canada

"Dit boek samen lezen was als een pleister op een open wonde."
Sara, Lyme patiënte, België

"Heel indringend geschreven op basis van intensieve, bijna existentiële persoonlijke ervaringen, geeft dit boek een helder overzicht van alle relevante informatie voor zowel patiënten als omstanders."
Jan Eendebak, oud-voorzitter Stichting Tekenbeetziektes, Nederland

"Een verademing om te lezen, geschreven door een ervaringsdeskundige die met veel toewijding zijn pad met ons deelt, en briljant geschreven."
Muna, moeder van een dochter met chronische Lyme

"Speels, schrikbarend, informatief en bemoedigend tegelijk."
Merel, kinesiologe, Nederland

"Uitdagend en inzicht gevend. Ik heb dit boek aan vele van mijn patiënten 'voorgeschreven' en bij de meeste werd verbazing gevolgd door herkenning. Een absolute aanrader voor iedereen met (nu nog) onverklaarbare klachten."
Duco Kanij, Osteopaat, Nederland

"Een absolute aanrader voor iedereen rondom Lyme of voor diegene die graag meer willen weten. Het boek begeleidt u door een labyrint met de wegwijzers alvast op de juiste plek."
Eugenie van der Linden, ex-Lyme patiënte en therapeut, Nederland

"Teken aan de Wand is een absolute 'must read' voor iedereen! Voor patiënten, voor familie en vrienden en voor artsen om te leren dat ze niet te snel 'onverklaarbare' klachten mogen afdoen als 'psychisch'!"
Anne Fierlafijn, arts, België

"Dit is anders dan ieder ander boek dat ik over Lyme heb gelezen. Het appelleert aan een hoger bewustzijn en is op een introspectieve manier analytisch, waardoor het prettig is om te lezen. Dit boek doet op een hartverwarmende manier inzien dat geen Lyme patiënt ooit alleen is."
Thomas Grier, bioloog, VS

"Dit boek laat zien hoe zorgzame vrienden in kunnen grijpen door hulp en bondgenootschap te bieden bij een potentieel ernstige en zeer complexe ziekte, die nog steeds slecht wordt begrepen door de mensheid."
Kenneth Liegner, arts, VS

Bekijk hoe wij omgaan met persoonsgegevens in onze Privacyverklaring.